measles (demam campak) sangat mudah menjangkiti kanak-kanak

Baru-baru ini, Ketua Pengarah Kesihatan telah mengeluarkan kenyataan akhbar bahawa terdapat peningkatan kes-kes Measles yang terjadi terutamanya di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur. (28 Julai 2015)

Menurut Datuk Dr Noor Hisham, terdapat peningkatan kes demam campak (measles) di WP Kuala Lumpur pada tahun 2015. Sehingga 30 Jun 2015, sebanyak 73 kes yang disahkan measles telah dilaporkan berlaku di WP Kuala Lumpur. Kes-kes ini berumur sebulan sehingga 43 tahun dan 79% daripada kes didapati tiada suntikan vaksin measles. Artikel ini menceritakan bagaimana mengenalpasti tanda-tanda measles pada kanak-kanak.

Mengapakah measles berbahaya?


CDC menggelar penyakit ini “most deadly of all childhood rash/fever illness”.

Sebelum vaksin measles tercipta, penyakit ini membunuh sebanyak 2.6 juta kanak-kanak setahun. begitulah betapa dahsyatnya penyakit ini kerana ianya sangat mudah berjangkit kepada orang lain. 90% daripada mereka yang tidak imun kepada penyakit ini, akan mendapat measles sekiranya berada berhampiran dengan pesakit measles.

Measles boleh menyebabkan komplikasi yang serius terutamanya kepada kanak-kanak bawah 5 tahun. Ianya boleh menyebabkan :
  • buta
  • encephalitis ( jangkitan yang boleh menyebabkan otak membengkak)
  • cirit- birit yang teruk sehingga kekurangan air dalam badan
  • jangkitan telinga; dan 
  • jangkitan paru-paru.

Siapakah yang boleh dijangkiti measles?

Measles lebih mudah menjangkiti mereka yang mengalami malnutrisi , seperti kekurangan vitamin A atau mereka yang mempunyai sistem pertahanan badan yang lemah seperti HIV/AIDS dan lain-lain. Ibu mengandung yang dijangkiti measles juga boleh mengalami keguguran atau lahir tidak cukup bulan. Di samping itu, mereka yang tidak divaksinasi (termasuk bayi kecil yang belum menerima imunisasi) juga berisiko tinggi untuk dijangkiti dan mengalami komplikasi penyakit ini.

Bagaimanakah penyakit ini merebak?

Virus paramyxovirus yang menyebabkan penyakit ini merebak melalui ; 
  • batuk
  • bersin
  • terkena pemukaan barang yang mempunyai virus
  • terkena cairan hidung atau tekak

Virus ini aktif dan boleh hidup di udara/ atas permukaan barangan sehingga 2 jam di luar badan. 

Seseorang yang dijangkiti measles, boleh menyebabkan orang lain dijangkiti, dari tempoh 4 hari sebelum ruam timbul sehingga 4 hari selepas ruam muncul.

Seseorang yang dijangkiti measles boleh mempunyai tempoh selama 10-12 hari sebelum apa-apa tanda muncul. tanda-tanda tersebut adalah seperti :
  • demam
  • sakit mata
  • selesema
Selepas beberapa hari, ruam akan mula naik di muka pesakit dan merebak ke seluruh badan.

Bagaimanakah measles boleh dirawat?

Measles tidak mempunyai rawatan yang khusus bagi menyembuhkan penyakit measles.

Apa yang penting adalah pesakit mendapat air minuman dan makanan yang seimbang dan cukup. Kehilangan air menerusi muntah dan cirit-birit mesti dirawat segera. Jangkitan pada mata, telinga atau paru-paru mestilah dirawat dengan antibiotik.

Di sesetengah negara membangun, vitamin A turut diberikan sebanyak 2 dos selang 24 jam. Ia boleh menghalang kebutaaan dan kerosakan mata. Vitamin A didapati dapat mengurangkan kada kematian akibat measles sebanyak 50 peratus.

Bagaimanakah mencegah wabak measles?

Wabak ini boleh dicegah dengan kempen vaksinasi bagi mengekalkan herd immunity. Ini telah terbukti dengan penurunan kes kematian measles sebanyak 75% dari tahun 2000 sehingga 2013. Terdapat ibubapa yang mengatakan bahawa penurunan ini bukanlah sekadar berpunca dari vaksinasi, tetapi lebih berpunca dari peningkatan taraf hidup - seperti bekalan air bersih dan kesedaran kebersihan yang meningkat. Walau bagaimanapun, jika kita perhatikan, jumlah kes measles yang dikesan adalah berkadar langsung dengan peningkatan jumlah ibu bapa yang tidak mahu anak mereka divaksinasi. Maksudnya, semakin ramai ibu bapa yang tidak memvaksinasi anak mereka, maka semakin banyak kes measles terjadi.

Di Malaysia, vaksin measles diberikan sebagai sebahagian dari vaksin MMR ( measles/ mumps / rubella). Ianya biasa diberikan ketika kanak-kanak berusia 1 tahun dan 7tahun. Keberkesanan vaksin ini addalah agak bagus iaitu sebanyak 93% bagi satu dos, dan 97% bagi dua dos.

Immunise4life.my adalah satu website yang baik yang mengandungi pelbagai video dan maklumat lanjut bagi menerangkan tentang penyakit-penyakit berjangkit yang perlu divaksinasi ini. Saya jemput tuan/puan yang ingin mendidik diri dan mencuba memberikan perlindungan yang terbaik untuk keluarga agar singgah di website ini untuk membaca serba sedikit berkaitan penyakit-penyakit berjangkit contohnya Rubella, Pertussis (batuk kokol) dan Polio.

• • • • •

Kes Measles Meningkat di Kuala Lumpur

Rabu, 29 Julai 2015

measles (demam campak) sangat mudah menjangkiti kanak-kanak

Baru-baru ini, Ketua Pengarah Kesihatan telah mengeluarkan kenyataan akhbar bahawa terdapat peningkatan kes-kes Measles yang terjadi terutamanya di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur. (28 Julai 2015)

Menurut Datuk Dr Noor Hisham, terdapat peningkatan kes demam campak (measles) di WP Kuala Lumpur pada tahun 2015. Sehingga 30 Jun 2015, sebanyak 73 kes yang disahkan measles telah dilaporkan berlaku di WP Kuala Lumpur. Kes-kes ini berumur sebulan sehingga 43 tahun dan 79% daripada kes didapati tiada suntikan vaksin measles. Artikel ini menceritakan bagaimana mengenalpasti tanda-tanda measles pada kanak-kanak.

Mengapakah measles berbahaya?


CDC menggelar penyakit ini “most deadly of all childhood rash/fever illness”.

Sebelum vaksin measles tercipta, penyakit ini membunuh sebanyak 2.6 juta kanak-kanak setahun. begitulah betapa dahsyatnya penyakit ini kerana ianya sangat mudah berjangkit kepada orang lain. 90% daripada mereka yang tidak imun kepada penyakit ini, akan mendapat measles sekiranya berada berhampiran dengan pesakit measles.

Measles boleh menyebabkan komplikasi yang serius terutamanya kepada kanak-kanak bawah 5 tahun. Ianya boleh menyebabkan :
  • buta
  • encephalitis ( jangkitan yang boleh menyebabkan otak membengkak)
  • cirit- birit yang teruk sehingga kekurangan air dalam badan
  • jangkitan telinga; dan 
  • jangkitan paru-paru.

Siapakah yang boleh dijangkiti measles?

Measles lebih mudah menjangkiti mereka yang mengalami malnutrisi , seperti kekurangan vitamin A atau mereka yang mempunyai sistem pertahanan badan yang lemah seperti HIV/AIDS dan lain-lain. Ibu mengandung yang dijangkiti measles juga boleh mengalami keguguran atau lahir tidak cukup bulan. Di samping itu, mereka yang tidak divaksinasi (termasuk bayi kecil yang belum menerima imunisasi) juga berisiko tinggi untuk dijangkiti dan mengalami komplikasi penyakit ini.

Bagaimanakah penyakit ini merebak?

Virus paramyxovirus yang menyebabkan penyakit ini merebak melalui ; 
  • batuk
  • bersin
  • terkena pemukaan barang yang mempunyai virus
  • terkena cairan hidung atau tekak

Virus ini aktif dan boleh hidup di udara/ atas permukaan barangan sehingga 2 jam di luar badan. 

Seseorang yang dijangkiti measles, boleh menyebabkan orang lain dijangkiti, dari tempoh 4 hari sebelum ruam timbul sehingga 4 hari selepas ruam muncul.

Seseorang yang dijangkiti measles boleh mempunyai tempoh selama 10-12 hari sebelum apa-apa tanda muncul. tanda-tanda tersebut adalah seperti :
  • demam
  • sakit mata
  • selesema
Selepas beberapa hari, ruam akan mula naik di muka pesakit dan merebak ke seluruh badan.

Bagaimanakah measles boleh dirawat?

Measles tidak mempunyai rawatan yang khusus bagi menyembuhkan penyakit measles.

Apa yang penting adalah pesakit mendapat air minuman dan makanan yang seimbang dan cukup. Kehilangan air menerusi muntah dan cirit-birit mesti dirawat segera. Jangkitan pada mata, telinga atau paru-paru mestilah dirawat dengan antibiotik.

Di sesetengah negara membangun, vitamin A turut diberikan sebanyak 2 dos selang 24 jam. Ia boleh menghalang kebutaaan dan kerosakan mata. Vitamin A didapati dapat mengurangkan kada kematian akibat measles sebanyak 50 peratus.

Bagaimanakah mencegah wabak measles?

Wabak ini boleh dicegah dengan kempen vaksinasi bagi mengekalkan herd immunity. Ini telah terbukti dengan penurunan kes kematian measles sebanyak 75% dari tahun 2000 sehingga 2013. Terdapat ibubapa yang mengatakan bahawa penurunan ini bukanlah sekadar berpunca dari vaksinasi, tetapi lebih berpunca dari peningkatan taraf hidup - seperti bekalan air bersih dan kesedaran kebersihan yang meningkat. Walau bagaimanapun, jika kita perhatikan, jumlah kes measles yang dikesan adalah berkadar langsung dengan peningkatan jumlah ibu bapa yang tidak mahu anak mereka divaksinasi. Maksudnya, semakin ramai ibu bapa yang tidak memvaksinasi anak mereka, maka semakin banyak kes measles terjadi.

Di Malaysia, vaksin measles diberikan sebagai sebahagian dari vaksin MMR ( measles/ mumps / rubella). Ianya biasa diberikan ketika kanak-kanak berusia 1 tahun dan 7tahun. Keberkesanan vaksin ini addalah agak bagus iaitu sebanyak 93% bagi satu dos, dan 97% bagi dua dos.

Immunise4life.my adalah satu website yang baik yang mengandungi pelbagai video dan maklumat lanjut bagi menerangkan tentang penyakit-penyakit berjangkit yang perlu divaksinasi ini. Saya jemput tuan/puan yang ingin mendidik diri dan mencuba memberikan perlindungan yang terbaik untuk keluarga agar singgah di website ini untuk membaca serba sedikit berkaitan penyakit-penyakit berjangkit contohnya Rubella, Pertussis (batuk kokol) dan Polio.

Read More

hidung_anak_berdarah
“Dr, anak saya selalu mengalami hidung berdarah. Selalunya hidung dia akan berdarah pada cuaca yang panas. Bahaya ke masalah hidung berdarah ni Dr?”


Masalah hidung berdarah adalah masalah yang selalu terjadi terutamanya di kalangan kanak-kanak. Hidung berdarah bukanlah satu keadaan yang bahaya dan jangan risau, selalunya kehilangan darah tersebut tidak banyak! Oleh itu, jika hidung anak anda berdarah, perkara yang pertama sekali yang perlu anda buat adalah tarik nafas dan bertenang…..

Apakah punca-punca hidung berdarah?

Berikut adalah punca-punca utama hidung berdarah - 

1. Mengorek hidung

Kanak-kanak kecil memang gemar mengorek hidung. Kadang kala mereka tidak selesa dengan keadaan hidung mereka atau merasakan terdapat “tahi hidung” yang keras dalam hidung. Oleh itu mereka cuba mengeluarkannya dengan jari. Ini mendedahkan jari kepada salur darah yang ada dalam hidung dan salur darah ini mudah terluka. Kawasan yang selalu terlibat dipanggil "Little's area" yang senang berdarah.

2. Kecederaan

Kanak-kanak yang sedang bermain boleh terdedah kepada pelbagai kecederaan - biasanya mereka boleh terpukul sesama sendiri atau terlanggar benda yang keras. Keadaan ini juga boleh menyebabkan hidung berdarah

3. Jangkitan sinus, alahan atau selesema

Hidung yang tersumbat teruk juga boleh menyebabkan pendarahan. Kanak-kanak yang cuba menghembus hingus dengan kuat juga boleh menyebabkan pendarahan.

4. Keadaan udara sekeliling yang kering

Udara persekitaran yang kering boleh mengeringkan keadaan dalam hidung dan menyebabkan pendarahan terjadi, terutamanya dalam keadaan yang panas. 

5. Jangkitan bakteria atau impetigo

Kulit dalam hidung sangat mudah dijangkiti bakteria yang menyebabkan kulit menjadi merah dan merebak ke bahagian depan hidung.

6. Benda asing dalam hidung

Kanak-kanak kecil juga boleh memasukkan makanan atau alat mainan ke dalam hidung mereka, sama ada secara sengaja atau tidak sengaja. Sekiranya perdarahan hanya berlaku di sebelah hidung sahaja, dan terdapat hingus yang berbau busuk, ada kemungkinan terdapat bendasing, seperti makanan atau alat mainan, di dalam hidung. Jika perdarahan berterusan, kanak-kanak perlulah diperiksa oleh doktor, yang boleh mengesan dan mengeluarkan bendasing tersebut.

6. Masalah pembekuan darah

Keadaan ini sangat jarang terjadi. Walau bagaimanapun, sekiranya anda dapati hidung anak anda sering berdarah dan terdapat tanda-tanda lain yang menunjukkan beliau mungkin menghadapi masalah pembekuan darah, ujian darah perlu dilakukan bagi mendapatkan kepastian. 

Walau bagaimanapun, dalam kebanyakan kes, punca utama tidak dapat dikenalpasti.

Bagaimana merawat hidung berdarah?


1) Dengan perlahan-perlahan dan lemah lembut, tekan kawasan bawah hidung yang lembut menggunakan ibu jari dan jari telunjuk sehingga lubang hidung tertutup, dengan kain kapas yang lembap.
2) Minta anak membuka mulut dan bernafas melalui mulut. Dudukkan kanak-kanak di dalam keadaan menegak dan tunduk ke depan secara membongkok.
3) Sekiranya ada ais, boleh letakkan plastik/kain yang mengandungi ais di kawasan pngkal hidung.
4) Kekalkan keadaan ini selama 10 minit.
5) Periksa sama ada pendarahan masih berlaku selepas 10 minit.
6) Jika pendarahan masih belum berhenti, teruskan memicit bahagian bawah hidung selama 10 minit lagi.
7) Jika selepas 20 minit pendarahan masih belum berhenti, bawalah anak anda berjumpa doktor untuk diperiksa. Doktor mungkin akan memasukkan pita atau bahan khas (nasal pack) ke dalam hidung untuk menghentikan perdarahan. Sekiranya perdarahan masih berterusan, kanak-kanak mungkin perlu masuk hospital untuk rawatan lanjut.
8) Anda juga boleh menekan kawasan pangkal hidung (bridge of the nose) bagi menghalang darah dari mengalir ke dalam hidung.
9) Jika pendarahan telah, berhenti, nasihatkan kanak-kanak tersebut supaya terus duduk dan jangan menyapu atau bernafas melalui hidung

Bagaimana cara merawat hidung yang kerap berdarah?

Seelok-eloknya anda berjumpa doktor untuk membuat pemeriksaan dengan teliti. Setelah itu, anda boleh mencuba kaedah bagi memastikan kawasan kulit dalam hidung sentiasa lembap. Boleh gunakan cara-cara ini - 
1) spray hidung yang dibuat dari air garam (saline) - semburkan sebanyak 2-3 kali sehari;
2) vaseline - sapukan sedikit vaseline dalam kawasan hidung 2 kali sehari. Walau bagaimanapun, penggunaan oitment seperti tidak begitu digalakkan kerana ditakuti boleh menyebabkan luka sewaktu menyapu ubat ini;
3) sekiranya anda mampu, adalah lebih baik untuk memasang vaporizer dalam bilik tidur bagi memastikan udara persekitaran lembap;
4) pakar ENT boleh menjalankan prosedur cauterization sekiranya pendarahan hidung tetap kerap berlaku;
5) ingatkan anak anda supaya jangan kerap mengorek hidung atau menghembus hidung dengan kuat;
6) pastikan kuku sentiasa pendek bagi mengelakkan kecederaan jika beliau menyentuh kawasan dalam hidung.

Bilakah saya patut membawa anak saya untuk diperiksa oleh doktor?

Terdapat beberapa keadaan di mana anak anda mesti diperiksa di hospital ;

1) Kerap mengalami perdarahan hidung. Doktor perlu memeriksa anak, untuk memastikan tiada  masalah berbahaya, seperti ketumbuhan dalam hidung. Namun demikian, kanser hidung SANGAT JARANG ditemui di kalangan kanak-kanak. Ketumbuhan yang tidak berbahaya seperti polyp juga boleh menyebabkan berlaku pendarahan dan polyp boleh dirawat dengan mudah.

2) Jika pendarahan hidung masih belum berhenti selepas mencuba cara di atas selama 20 minit.

2) Pendarahan hidung beserta pendarahan di tempat lain seperti gusi berdarah, kencing berdarah atau lebam-lebam di seluruh badan.

3) Jika anda merasakan bahawa anak anda telah memasukkan sesuatu ke dalam hidung, bawalah anak anda untuk diperiksa dengan segera. Benda asing dalam hidung boleh menyebabkan hidung berdarah, jangkitan kuman, masalah pernafasan dan nafas berbau.

-----

Boleh dapatkan maklumat lanjut di sini , di sini dan di sini.

•

Hidung berdarah ; punca dan rawatan

Ahad, 26 Julai 2015


hidung_anak_berdarah
“Dr, anak saya selalu mengalami hidung berdarah. Selalunya hidung dia akan berdarah pada cuaca yang panas. Bahaya ke masalah hidung berdarah ni Dr?”


Masalah hidung berdarah adalah masalah yang selalu terjadi terutamanya di kalangan kanak-kanak. Hidung berdarah bukanlah satu keadaan yang bahaya dan jangan risau, selalunya kehilangan darah tersebut tidak banyak! Oleh itu, jika hidung anak anda berdarah, perkara yang pertama sekali yang perlu anda buat adalah tarik nafas dan bertenang…..

Apakah punca-punca hidung berdarah?

Berikut adalah punca-punca utama hidung berdarah - 

1. Mengorek hidung

Kanak-kanak kecil memang gemar mengorek hidung. Kadang kala mereka tidak selesa dengan keadaan hidung mereka atau merasakan terdapat “tahi hidung” yang keras dalam hidung. Oleh itu mereka cuba mengeluarkannya dengan jari. Ini mendedahkan jari kepada salur darah yang ada dalam hidung dan salur darah ini mudah terluka. Kawasan yang selalu terlibat dipanggil "Little's area" yang senang berdarah.

2. Kecederaan

Kanak-kanak yang sedang bermain boleh terdedah kepada pelbagai kecederaan - biasanya mereka boleh terpukul sesama sendiri atau terlanggar benda yang keras. Keadaan ini juga boleh menyebabkan hidung berdarah

3. Jangkitan sinus, alahan atau selesema

Hidung yang tersumbat teruk juga boleh menyebabkan pendarahan. Kanak-kanak yang cuba menghembus hingus dengan kuat juga boleh menyebabkan pendarahan.

4. Keadaan udara sekeliling yang kering

Udara persekitaran yang kering boleh mengeringkan keadaan dalam hidung dan menyebabkan pendarahan terjadi, terutamanya dalam keadaan yang panas. 

5. Jangkitan bakteria atau impetigo

Kulit dalam hidung sangat mudah dijangkiti bakteria yang menyebabkan kulit menjadi merah dan merebak ke bahagian depan hidung.

6. Benda asing dalam hidung

Kanak-kanak kecil juga boleh memasukkan makanan atau alat mainan ke dalam hidung mereka, sama ada secara sengaja atau tidak sengaja. Sekiranya perdarahan hanya berlaku di sebelah hidung sahaja, dan terdapat hingus yang berbau busuk, ada kemungkinan terdapat bendasing, seperti makanan atau alat mainan, di dalam hidung. Jika perdarahan berterusan, kanak-kanak perlulah diperiksa oleh doktor, yang boleh mengesan dan mengeluarkan bendasing tersebut.

6. Masalah pembekuan darah

Keadaan ini sangat jarang terjadi. Walau bagaimanapun, sekiranya anda dapati hidung anak anda sering berdarah dan terdapat tanda-tanda lain yang menunjukkan beliau mungkin menghadapi masalah pembekuan darah, ujian darah perlu dilakukan bagi mendapatkan kepastian. 

Walau bagaimanapun, dalam kebanyakan kes, punca utama tidak dapat dikenalpasti.

Bagaimana merawat hidung berdarah?


1) Dengan perlahan-perlahan dan lemah lembut, tekan kawasan bawah hidung yang lembut menggunakan ibu jari dan jari telunjuk sehingga lubang hidung tertutup, dengan kain kapas yang lembap.
2) Minta anak membuka mulut dan bernafas melalui mulut. Dudukkan kanak-kanak di dalam keadaan menegak dan tunduk ke depan secara membongkok.
3) Sekiranya ada ais, boleh letakkan plastik/kain yang mengandungi ais di kawasan pngkal hidung.
4) Kekalkan keadaan ini selama 10 minit.
5) Periksa sama ada pendarahan masih berlaku selepas 10 minit.
6) Jika pendarahan masih belum berhenti, teruskan memicit bahagian bawah hidung selama 10 minit lagi.
7) Jika selepas 20 minit pendarahan masih belum berhenti, bawalah anak anda berjumpa doktor untuk diperiksa. Doktor mungkin akan memasukkan pita atau bahan khas (nasal pack) ke dalam hidung untuk menghentikan perdarahan. Sekiranya perdarahan masih berterusan, kanak-kanak mungkin perlu masuk hospital untuk rawatan lanjut.
8) Anda juga boleh menekan kawasan pangkal hidung (bridge of the nose) bagi menghalang darah dari mengalir ke dalam hidung.
9) Jika pendarahan telah, berhenti, nasihatkan kanak-kanak tersebut supaya terus duduk dan jangan menyapu atau bernafas melalui hidung

Bagaimana cara merawat hidung yang kerap berdarah?

Seelok-eloknya anda berjumpa doktor untuk membuat pemeriksaan dengan teliti. Setelah itu, anda boleh mencuba kaedah bagi memastikan kawasan kulit dalam hidung sentiasa lembap. Boleh gunakan cara-cara ini - 
1) spray hidung yang dibuat dari air garam (saline) - semburkan sebanyak 2-3 kali sehari;
2) vaseline - sapukan sedikit vaseline dalam kawasan hidung 2 kali sehari. Walau bagaimanapun, penggunaan oitment seperti tidak begitu digalakkan kerana ditakuti boleh menyebabkan luka sewaktu menyapu ubat ini;
3) sekiranya anda mampu, adalah lebih baik untuk memasang vaporizer dalam bilik tidur bagi memastikan udara persekitaran lembap;
4) pakar ENT boleh menjalankan prosedur cauterization sekiranya pendarahan hidung tetap kerap berlaku;
5) ingatkan anak anda supaya jangan kerap mengorek hidung atau menghembus hidung dengan kuat;
6) pastikan kuku sentiasa pendek bagi mengelakkan kecederaan jika beliau menyentuh kawasan dalam hidung.

Bilakah saya patut membawa anak saya untuk diperiksa oleh doktor?

Terdapat beberapa keadaan di mana anak anda mesti diperiksa di hospital ;

1) Kerap mengalami perdarahan hidung. Doktor perlu memeriksa anak, untuk memastikan tiada  masalah berbahaya, seperti ketumbuhan dalam hidung. Namun demikian, kanser hidung SANGAT JARANG ditemui di kalangan kanak-kanak. Ketumbuhan yang tidak berbahaya seperti polyp juga boleh menyebabkan berlaku pendarahan dan polyp boleh dirawat dengan mudah.

2) Jika pendarahan hidung masih belum berhenti selepas mencuba cara di atas selama 20 minit.

2) Pendarahan hidung beserta pendarahan di tempat lain seperti gusi berdarah, kencing berdarah atau lebam-lebam di seluruh badan.

3) Jika anda merasakan bahawa anak anda telah memasukkan sesuatu ke dalam hidung, bawalah anak anda untuk diperiksa dengan segera. Benda asing dalam hidung boleh menyebabkan hidung berdarah, jangkitan kuman, masalah pernafasan dan nafas berbau.

-----

Boleh dapatkan maklumat lanjut di sini , di sini dan di sini.

Read More
Langgan: Catatan ( Atom )